Zoals velen van jullie waarschijnlijk weten, staan de Amerikaanse presidentsverkiezingen gepland – we weten nog niet of de coronacrisis ertoe zal leiden dat de datum van de verkiezingen gewijzigd wordt – voor aanstaande november. De twee kandidaten die kans maken zijn, natuurlijk, huidig president Donald Trump, die herkozen mag worden, en voormalig vicepresident onder Barack Obama Joe Biden. Ik heb meerdere mensen horen zeggen dat Trump ditmaal duidelijk de koploper is, ondanks het feit dat de opiniepeilingen iets anders laten zien. Hun redenering? Peilingen hebben het niet altijd bij het rechte eind. Ze wijzen vaak op het feit dat de meeste opiniepeilingen in 2016 voorspelden dat Clinton de verkiezingen zou winnen (dikwijls op glansrijke wijze), terwijl Trump uiteindelijk toch won.
Doel van dit betoog is om te beargumenteren waarom die redenering – op het moment van schrijven, in juni 2020 – gebrekkig is. Joe Bidens kans op een overwinning zou niet onderschat moeten worden.
Allereerst is Trump niet meer de enigszins aantrekkelijke buitenstaander. In 2016 was Trump in staat om hard te maken dat hij – een zakenman zonder politieke ervaring – dé kandidaat was die de fouten van de vorige regeringen ongedaan kon maken. Trump kon in het bijzonder op succesvolle wijze claimen dat hij, omdat hij een succesvolle zakenman was geweest, in de positie was om daadwerkelijk voordelige handelsakkoorden te sluiten die zouden voorkomen dat Amerikaanse banen (met name in de kolen- en staalsectoren) naar het buitenland zouden verdwijnen.
Trump heeft nu al meer dan drie jaar lang de kans gehad om de Amerikaanse kiezers te laten zien waartoe hij allemaal in staat is als president, en zij lijken niet bepaald tevreden te zijn met zijn prestaties. Economische groei heeft normaal gesproken een positief effect op het percentage mensen dat het optreden van de president goedkeurt, maar blijkbaar niet in het geval van Trump; zelfs met aanhoudende economische groei is het Trump gedurende zijn presidentschap nog nooit gelukt om een meerderheid van het Amerikaanse volk achter zich te krijgen. In april 2020 – op het hoogtepunt van de coronacrisis – behaalde Trump zijn hoogste goedkeuringspercentage tot nog toe; toen keurde 45,8 procent van de Amerikanen zijn optreden goed. Dit ‘hoge’ percentage hield echter niet lang stand; Trumps goedkeuringspercentage daalde al gauw weer naar het niveau waaromheen ze al sinds januari 2017 schommelt: 40 procent. Deze relatief lage mate van goedkeuring laat zien dat Trump in 2020 minder aantrekkelijk is dan in 2016, toen hij 46 procent van de stemmen kreeg en Clinton nipt versloeg.
Zelfs een geringe afname van de aantrekkingskracht van de president zou de uitkomst van de verkiezingen van 2020 compleet kunnen veranderen. Zo’n afname zou ervoor kunnen zorgen Trump de drie staten verliest die hem in 2016 in feite katapulteerden naar het presidentschap (Wisconsin, Michigan en Pennsylvania)—zeker als Trumps Democratische tegenstander in staat is om genoeg kiezers te mobiliseren op verkiezingsdag. Ik denk dat Biden dat inderdaad kan doen. Hoewel hij een enigszins problematisch politiek verleden heeft, heeft hij een nogal voor de hand liggend, doch relevant voordeel: hij is Trump niet. En dat feit zou voor kiezers weleens een toereikende reden kunnen zijn om op hem te stemmen. Opiniepeilingen in cruciale swing states laten zien dat Biden inderdaad een voorsprong heeft op Trump, maar ik durf – om evidente redenen – mijn standpunt niet enkel te baseren op Bidens voorsprong in die peilingen.
Daarom zeg ik dat de mogelijkheid dat Biden de verkiezingen wint serieuzer genomen moet worden, niet alleen omdat hij meer steun lijkt te hebben dan Trump, maar ook omdat een meerderheid van de Amerikanen het werk dat Trump tot nog toe heeft verricht lijkt af te keuren. Ik zou dezelfde fout maken als de opiniepeilers in 2016 maakten als ik zou zeggen dat Trump geen schijn van kans maakt. Dus, ik zeg niet dat Biden de presidentsverkiezingen zal winnen, alleen dat men Biden niet moet onderschatten door te zeggen dat “de peilingen het ook in 2016 fout hadden”.
Foto in header door element5-digital op Unsplash.com
