Zo’n 7 miljoen mensen keken vorige week naar de toespraak van Mark Rutte met boodschap omtrent de gang van zaken met betrekking tot de coronacrisis. Hij deed een oproep tot saamhorigheid, alertheid en het vooropstellen van ‘het gezamenlijke belang boven het eigen belang’. Een oproep die, in iets andere woorden, door de koning deze week nog eens werd herhaald. Een gevoel van politieke samenwerking zoals tijdens en na de tweede wereldoorlog in Nederland en het Verenigd Koninkrijk, de zogenaamde Grand Coalitions, daar zitten we nu om verlegen. Het tegenovergestelde is helaas nog regelmatig te horen en zien: het coronavirus blijkt een uitstekend instrument om politieke punten mee te scoren.
Het zaaien van twijfel, het verspreiden van onjuiste of irrelevante informatie en het constante vingerwijzen. Populisten, van links tot rechts, gebruiken de huidige situatie om politieke tegenstanders te diskwalificeren en overheidsbeleid neer te sabelen. Een onderscheid moet daarin gemaakt worden tussen oprechte politieke oppositie en onnodig politiek scoren. Het is juist in deze tijd van belang dat oppositie partijen kritische vragen stellen en constructief met de regerende partijen samenwerken om de juiste beslissingen te nemen. De drastische maatregelen van overheden in heel Europa wekken vragen op over de grenzen van de staat en de legitimering voor het inperken van vrijheden. Wanneer gemaakte beslissingen niet deugen, moet er ook ruimte zijn om daar discussie over te voeren. Niet om je eigen politieke boodschap naar voren te brengen, maar om het land op korte termijn verder te helpen.
De regering een tekort aan ziekenhuisbedden verwijten en het migratievraagstuk erbij betrekken doet echter het tegenovergestelde. Het creëert een schijntegenstelling tussen óf kiezen voor de zorg óf het opvangen van asielzoeker, of ‘gelukszoekers’. Een vraagstuk dat je in verkiezingstijd naar voren kunt brengen en voor de duizendste keer uit kan melken. Op dit moment is die vraag echter irrelevant en destructief. Het is populisme bij uitstek: voor elk ingewikkeld probleem een zo makkelijk mogelijke oplossing vinden en het verwijten van diegene die wel verantwoordelijkheid op zich nemen dat ze er niet naar handelen. Het tekent het failliet van een uitgerangeerd politicus.
Ook in de VS gaat het politiseren van de coronacrisis door. President Trump begon daar eind februari mee toen hij de democratische partij beschuldigde van goedkope stemmingmakerij rond het coronavirus, enkel bedoeld om hem tegen te werken richting de aanstaande presidentsverkiezingen. Nu ook in de VS de ernst van de pandemie is doorgedrongen lukten het de democraten en republikeinen samen een noodwet te schrijven die 2 biljoen (!) dollar de economie inpompt om het land enigszins stabiel te houden. Algemeen bekend Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez kon zich niet vinden in de inhoud van de wet. Op hysterische wijze ging zij in het Congres tekeer over voordelen die grote bedrijven zouden halen uit deze wet. Haar collega’s zouden zich moeten schamen voor hun keuze voor ongelijkheid en hebzucht. Het was een bekende en ongepaste boodschap. Het is de vraag hoe een wet naar haar smaak er uit had gezien. De kans dat zo’n wet aangenomen zou worden is waarschijnlijk minimaal.
Wonen in een democratisch land als Nederland heeft ook in deze tijd veel voordelen boven wonen in een autocratisch land als China. Online en offline kunnen 17 miljoen zelfbenoemde virologen hun mening uitten over het beleid van de overheid, ze kunnen hun afkeur uitspreken, de maatregelen overdreven vinden of juist niet vergenoeg gaand. Daar heeft iedereen ook alle reden toe want de maatregelen die nu genomen worden hebben veel invloed op alle facetten van de maatschappij. Voor de politicus die doorheeft waar de publieke opinie naar toe gaat zijn uitstekende tendensen om van te profiteren. Het is voor de politieke desondanks wellicht verstandig om al die opvattingen voorlopig even te negeren en af te gaan op de experts, zoals het RIVM in Nederland. De tijd van politieke spelletjes is voorbij, de echte volksvertegenwoordigers moeten nu opstaan.
https://www.washingtonpost.com/us-policy/2020/03/27/congress-coronavirus-house-vote/
Dutch 