De serie ‘Figuur van de Maand’ wordt enige tijd na elke maand gepubliceerd worden. Het doel is zij die bijzonder vaak in het nieuws zijn geweest of bijzonder werk hebben verricht uit te lichten. Voor april is het Figuur van de Maand Julian Assange.
Julian Assange werd in 2010 wereldberoemd toen hij een video genaamd Collateral Murder lekte op zijn website WikiLeaks, waarin te zien was hoe het Amerikaanse leger ongewapende Irakezen doodschoot. De video ging viraal en de klokkenluider kreeg ontzettend veel steun en faam doordat hij wereldwijd voor overheidstransparantie wilde zorgen. Echter veranderde de kijk van veel mensen op Assange toen hij door enkele Zweedse vrouwen werd beschuldigd van seksueel misbruik. Hij vluchtte in 2012 naar de Ecuadoraanse ambassade in Londen om zo uitlevering aan de Verenigde Staten te ontlopen. Hier heeft Assange zeven jaar doorgebracht totdat hij op 19 april 2019 door de Londense politie werd gearresteerd. Moeten we Assange zien als een held van de persvrijheid of als een narcist die zichzelf overschat?
Biografie
Julian Assange, geboren op 3 juli 1971 in Australië, groeide reizend op doordat zijn ouders een reizend theatergezelschap hadden. Hij kreeg les op 37 verschillende scholen en studeerde bovendien aan zes universiteiten in Australië. Assange kreeg vaak thuis les en op zijn 16e ontving hij zijn eerste computer als cadeau van zijn moeder. Assange ontwikkelde een talent waardoor hij computersystemen kon hacken. In 1999 probeerde hij een telecommunicatiebedrijf te hacken, maar hij werd gepakt en werd beschuldigd van meer dan 30 pogingen om te hacken. In Melbourne studeerde hij wiskunde, maar stopte voordat hij een diploma behaalde. Later begon Assange als computerprogrammeur en software ontwerper.
In 2006 begon Assange aan WikiLeaks; een website bedoeld om vertrouwelijke informatie op internationale schaal te verzamelen en te delen. De website werd in 2007 gelanceerd. Pas in 2010 werd de website beroemd nadat Assange een video lekte waarin te zien was hoe het Amerikaanse leger op Irakezen schoot. Ook publiceerde hij ‘Cablegate’ waardoor er Amerikaanse documenten werden gelekt over de Amerikaanse diplomatie. 250.000 telegrammen werden openbaar gemaakt.
Veel journalisten en hackers omarmden Assange en WikiLeaks; hij en de website zorgde voor transparantie en persvrijheid en veel journalisten wilden dan ook met hem samenwerken om belangrijke en geheime informatie te lekken. Ook werd hij beroemd bij de burgers doordat zij een kijkje konden nemen in documenten die voorheen niet openbaar waren. Transparantie en verantwoording werd door Assange afgedwongen.
Aanklachten seksueel misbruik
In 2010 veranderde de faam die Assange op zijn naam had staan in haat en onvertrouwen: hij werd door enkele Zweedse vrouwen beschuldigd van seksueel misbruik; twee tellingen van seksuele molestering, één telling van illegale dwang en één telling van verkrachting. Assange gaf zichzelf aan bij de Londense politie en hij werd gearresteerd. In 2011 werd besloten dat Assange mocht worden uitgeleverd aan Zweden; hij vocht dit aan, maar de hoge rechtbank verwierp zijn beroep. Later echter (2017), werden alle vermeende verkrachtingen ingetrokken. Assange betoogde dat de uitlevering aan Zweden een politieke reden heeft, zodat hij kon worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten en vervolgd kon worden voor de oprichting van WikiLeaks. Hij noemde het verder ook karaktermoord en een lastercampagne.
Leven in de Ecuadoraanse ambassade
Om uitlevering te voorkomen, vluchtte Assange naar de Ecuadoraanse ambassade in Londen. Hij krijgt onderdak geboden door Rafael Correa. Ook vanuit de ambassade blijft Assange actief en probeert hij geheime informatie op WikiLeaks te lekken.
Na enige tijd blijkt dat Assange zicht vereenzaamt en hij begint het personeel te klagen en zich kinderlijk te gedragen. Zo zou hij hebben gevoetbald en geskateboard op de gang. Een Ecuadoraanse minister zei ook dat Assange ‘’poep op de muren smeerde” nadat hij een kat kreeg. De kat heeft ook een instagramaccount: @embassycat.
19 april 2019
Op 19 april 2019 werd Julian Assange door de Londense politie opgepakt nadat hij zeven jaar had doorgebracht in de Ecuadoraanse ambassade. Kranten berichtten dat hij er verwilderd en verwaarloosd uitzag.
Ook Hillary Clinton reageerde op het arrest van Assange:
Assange zal uiteraard beroep doen op de vrijheid van meningsuiting en pers die in het eerste amendement van de Amerikaanse grondwet worden beschermd. Echter loopt Assange wel het gevaar te worden uitgeleverd en zal hij wellicht terecht moeten staan voor de beschuldiging dat hij heeft ingebroken in overheidscomputers. Bovendien was Assange betrokken bij ‘’een van de grootste hacks van geheime informatie in de geschiedenis van de VS’’ volgens een openbaar aanklager in Virginia. HIj zou hiervoor maximaal vijf jaar celstraf kunnen krijgen.
Held van persvrijheid of een spion?
Alhoewel Assange van meerdere dingen wordt beschuldigd én WikiLeaks niet meer het allure heeft van een aantal jaar geleden, kan niet worden ontkend dat hij één van de eerste klokkenluiders was en hele belangrijke informatie heeft vrijgegeven. Hij heeft ervoor gestreden dat bedrijven en overheidsinstanties verantwoording af hebben moeten leggen. Bovendien zorgde WikiLeaks voor transparantie en duidelijkheid. Assange heeft zijn leven in gevaar gebracht om corrupte overheden bloot te stellen. Verder is het ook ironisch dat Assange in 2012 gezien werd als een held bij de linkse elite toen hij geheime informatie lekte over de Bush wars, maar dat hij in 2016 tijdens de presidentsverkiezingen in Amerika werd gezien als een spion die door Donald Trump en Vladimir Putin werd aangestuurd toen hij de mails van Hillary Clinton lekte.
Uiteraard heeft Julian Assange informatie gelekt die niet altijd tactisch was, maar laten we niet vergeten dat een rechtszaak tegen Assange de persvrijheid schaadt, aangezien het onthullen van overheidsgeheimen, bronbescherming en encryptie taken zijn van de journalistiek en deze rechten beschermd en niet gestraft dienen te worden.