HomeThema'sAchtergrondCrisis in de Zee van Azov

Crisis in de Zee van Azov

Op 25 november probeerden drie schepen van de Oekraïense marine de straat van Kertsj te verlaten omdat ze de Zee van Azov niet konden bereiken. Tijdens het terugtrekken werden ze echter aangevallen en geënterd door de Russische Kustwacht. De aanval laat een groeiende trend van escalaties zien tussen Rusland en Oekraïne. Het incident staan dan ook niet op zichzelf, wat een grote kans geeft op een militair conflict tussen beide landen. Kijken we vervolgens naar de bezetting van de Krim en de door Rusland gesteunde separatistische regio Donbass, dan moet er geconcludeerd worden dat er weinig kans op een oplossing is voor deze conflicten in de nabije toekomst.

De internationale reactie: Spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad

Op verzoek van zowel Rusland als Oekraïne hield de VN-Veiligheidsraad een spoedzitting op 26 november. Er was echter een geschil over de agenda: de titel van de agenda werd afgewezen, omdat deze een schending van de Russische grens suggereerde. Na het afwijzen van deze agenda zocht Rusland een manier om de gebeurtenissen te beschrijven als een door de VS geïnitieerde schending van de territoriale integriteit, als mede de verergerde geopolitieke spanningen. Oekraïne vroeg hierop voor meer internationale sancties tegen Rusland, om de politiek druk op te voeren. Ook maakte het land bekend inlichtingen over een geplande Russische invasie in de steden Marioepol en Berdjansk te hebben.

The annexatie van de Krim en de juridische implicaties

Vanuit een Russisch perspectief staat onbetwistbaar vast dat de Krim nu Russisch is, waarbij ze uitgaan van het op de Krim gehouden referendum hierover, welke in Russisch voordeel eindigde. Echter, vanuit een internationaal perspectief moeten we stellen dat Rusland amper steun voor deze claim heeft. Zo heeft het land het VN-Handvest geschonden en is er een gebrek aan steun, terwijl er wel steun is voor de niet-bindende VN-resolutie die de Krim ziet als een onderdeel van Oekraïne. Een analyse van de The Völkerrechtsblog biedt een inzicht over de rechtspositie van de Zee van Azov en de Straat van Kertsj, naar aanleiding van een arbitrale procedure van Oekraïne tegen Rusland. Het laat twee scenario’s zien: het eerste scenario stelt een gezamenlijk beleid van de binnenlandse wateren voor, met een gezamenlijk beleid. Het tweede scenario stelt een scheiding in territoriale wateren voor. De analyse concludeert dat er met enige onzekerheid genoeg aanwijzingen zijn voor Oekraïne om te stellen dat er sprake is van een schending van haar territoriale integriteit als kuststaat, rechten op gebied van navigatie onder samenwerkingsverdragen en internationaal recht (scenario 1) of, een schending van VN-Zeerechtenverdrag (scenario 1).

Het Russische buitenlandbeleid: consequenties en oorsprong

Het huidige Russische buitenlandbeleid zorgt voor bedreigingen van de territoriale soevereiniteit van de Europese Unie en een aantal andere staten, zoals Oekraïne en Georgië. De meeste recente acties van Rusland, de annexatie van de Krim en de geheime steun voor separatisten, laten een gebrek aan respect zien voor internationale normen en wetten, ondanks sancties vanuit de EU en de VS. Er zijn verschillende factoren die echter de dwingende ineffectiviteit laten zien, zoals breuken in de trans-Atlantische alliantie, twijfel in de EU over de uitbereiding van sancties en de uitvoerbaarheid hiervan. De afschrikkende werking is laag en verdere economische isolatie zou tot andere negatieve effecten kunnen leiden.

Om de huidige disputen te begrijpen, is het handig om enkele elementen uit het Russische buitenlandbeleid te kennen. The Lowy Institute bekijkt de belangrijkste doelen van Poetin in zijn nieuwe mandaat: binnenlandse politieke consolidatie en de verspreiding van Rusland als onmisbare actor in internationale betrekkingen. Dit laat zien dat nationale belangen het belangrijkste zijn in het buitenlandbeleid, wat als motor van het binnenlands beleid opereert. Het Westen wordt dan ook neergezet als een bedreiging voor Rusland door het ideologische conflict tussen de liberale democratie en het nationaal conservatisme, met daarnaast het conflict over geopolitieke ambities. Het Russisch buitenlandbeleid omvat zowel een ideologische achtergrond vanuit het historische exceptionalisme als een assertieve kant die een belemmering vormt voor iedere vorm van succesvolle onderhandelingen.


Live Blog: Ukraine In Crisis – November 27, 2018 – rferl.org

Russia Resists Western Calls to Free Captured Ukrainian Ships – November 26, 2018 – themoscowtimes.com

Ukraine declares martial law amid intensifying standoff with Russia – November 26, 2018 – cnbc.com

A Defiant Russia Builds Barriers to U.S. Sanctions – May 29, 2018 – stratfor.com

Economic Sanctions: Too Much of a Bad Thing – June 1, 1998 – brookings.edu

GOING LEGIT? THE FOREIGN POLICY OF VLADIMIR PUTIN – September 17, 2018 – lowyinstitute.org

Meet the most dangerous man in the world – September 21, 2018 – theneweuropean.co.uk

Explainer – Troubled waters: what’s behind the Russia, Ukraine naval standoff? – November 26, 2018 – reuters.com

Ukraine v. Russia: Passage through Kerch Strait and the Sea of Azov – January 10, 2018 – voelkerrechtsblog.org

What Is Russia’s Foreign Policy? – historians.

Live Blog: Ukraine In Crisis – November 27, 2018 – rferl.org

Russia Resists Western Calls to Free Captured Ukrainian Ships – November 26, 2018 – themoscowtimes.com

Ukraine declares martial law amid intensifying standoff with Russia – November 26, 2018 – cnbc.com

A Defiant Russia Builds Barriers to U.S. Sanctions – May 29, 2018 – stratfor.com

Economic Sanctions: Too Much of a Bad Thing – June 1, 1998 – brookings.edu

GOING LEGIT? THE FOREIGN POLICY OF VLADIMIR PUTIN – September 17, 2018 – lowyinstitute.org

Meet the most dangerous man in the world – September 21, 2018 – theneweuropean.co.uk

Explainer – Troubled waters: what’s behind the Russia, Ukraine naval standoff? – November 26, 2018 – reuters.com

Ukraine v. Russia: Passage through Kerch Strait and the Sea of Azov – January 10, 2018 – voelkerrechtsblog.org

What Is Russia’s Foreign Policy? – historians.org

Foto: Tib Tib, Flickr Images

RELATED ARTICLES
- Advertisment -

Most Popular

Recent Comments