All of the lights, geen van de stemmen

Dit artikel is onderdeel van een speciale editie over de Amerikaanse verkiezingen in november. Quang analyseert de unieke rol van onafhankelijke kandidaten en de campagne van Kanye West. DEBAT publiceert een nieuw artikel op maandag, woensdag en vrijdag.

Kanye West en de impact van onafhankelijke kandidaten

Onafhankelijke en derde-partij kandidaten hebben een lange geschiedenis achter de rug wat betreft de race om het Amerikaanse presidentschap, maar met weinig succes. Geen van hen heeft het voor elkaar gekregen om de hoogste functie in de Verenigde Staten te bemachtigen, sterker nog; de meesten slagen er niet eens in om electorale stemmen te krijgen. Waarom doen ze er dan toch toe?

De race voor het presidentschap in de hedendaagse Amerikaanse politiek kan vergeleken worden met het tossen van een muntje; als je geen munt gooit, is er nog maar één optie over – kop. Het tweepartijenstelsel heeft ervoor gezorgd dat alle presidenten Democraat óf Republikein zijn, en bij de komende verkiezingen zijn de verwachtingen hierover onveranderd. Een schandaal op ‘Watergate’-niveau zou de campagne van Biden en Trump waarschijnlijk behoorlijk opschudden, maar de Democraat of Republikein zal nog altijd de gedoodverfde winnaar zijn. 

Dit beperkt de mogelijkheden voor andere kandidaten; zij voeren campagne buiten de twee partijen om en manoeuvreren zich rondom de campagnes van twee miljard dollar waarvan de kandidaten continu te vinden zijn in de schreeuwende krantenkoppen tot aan de verkiezingsdag. Tot dusver is de meest succesvolle onafhankelijke campagne gevoerd door George Wallace in 1968, de uiterst rechtse kandidaat wist 45 kiesmannen van vijf zuidelijke staten te bemachtigen. In 1992, behaalde Ross Perot een record van populaire stemmen in de moderne geschiedenis; welgeteld 19% van het totaal aantal stemmen, maar geen van de kiesmannen Zelfs toen Theodore Roosevelt zich kandidaat stelde voor een derde, niet-opeenvolgende term in 1912 onder de vleugel van de Bull Moose Party, won hij maar 88 kiesmannen.

Buitenstaanders komen niet eens in de buurt van het minimum van 270 stemmen die nodig zijn voor het presidentschap, maar hun vermogen om de verkiezing van de mainstream kandidaten te beïnvloeden is daarentegen van substantieel belang. Er rekening mee houdend dat deze kandidaten nog steeds miljoenen stemmen krijgen van het Amerikaans electoraat elk schrikkeljaar, dit gebeurd vaak door regio-centrische, probleem-specifieke of boodschap-gebaseerde strategieën die onmogelijk te gebruiken zijn voor de twee mainstream kandidaten die zich moeten richten op een landelijk, rijkelijk probleem omvangende campagne om te stemmen na te streven. Anders zouden veel van deze stemmen naar de Democraat of Republikein gaan, daardoor zijn campagnes van derden vooral van invloed in de zogenoemde ‘swing states’ – die op hun beurt weer bepalend zijn voor de verkiezingsuitslag. In 2000, behaalde Ralph Nader 3% van de populaire stemmen en werd er daardoor van beschuldigd dat hij het presidentschap van Al Gore had gekost nadat hij 100,000 stemmen kreeg in Florida, waar Bush won met een meerderheid van maar 500 stemmen. 

Dergelijke invloed van kandidaten buiten de twee grote partijen zorgen voor een interessante discussie over een minder besproken onderwerp dit verkiezingsseizoen. De dynamo’s voor de buitenstaanders zijn al voor langere tijd de Green Party en de Libertarian Party, die samen in 2016 vijf miljoen stemmen wisten te vangen. Er zijn echter dozijnen anderen die toegang willen tot het presidentiële schouwspel, en er is er vaak één die opvalt. Deze verkiezingen, is dat Kanye West. 

Volg God

Zoals de Amerikaanse politiek is ook Kanye West door een bizarre transformatie gegaan de afgelopen jaren. De controversiële maar beroemde artiest is een mode-magnaat; die van het onderbreken van award shows en het optreden voor een dictators kleinzoon naar het trouwen met Hollywoods heersende dynastie; heeft zich onlangs gestort in een Christelijke opleving. Hij roept zichzelf uit tot “Christelijke, Geniale Miljardair” nadat hij het merendeel van zijn kapitaal verdiende aan Yeezy; een zeer succesvolle mode samenwerking met Adidas; en organiseert nu wekelijks zondagse diensten waarbij hij ook zelf het koor leidt. 

Voortdurend springend van de ene naar de andere onderneming, zou het niemand moeten verbazen dat de Christelijke Miljardair een duik in de politiek maakt. Het is echter een lange weg geweest. 

Nadat hij eerst zijn plan aankondigde om voor het presidentschap te gaan in eind 2015, liet Kanye na Trump’s overwinning in 2016 op Twitter weten dat hij in plaats daarvan zich pas verkiesbaar zou stellen voor de verkiezingen van 2024. Later bevestigt hij dit in een interview in 2018, waar hij ook mededeelt dat zijn grootste politieke zorg de gezondheidszorg is. Ook ontmoette Kanye president Trump in de ‘Oval Office’ eind 2018, waar hij de kenmerkende rode pet van de president opzette en zijn steun voor Trump betoog. Hij begon ook populair te worden onder conservatieven en ‘alt-rights’ (een bepaalde rechtse stroming in de Verenigde Staten) nadat hij publiekelijk de conservatieve expert Candace Owens steunde, en vermelde daarna dat zijn campagne een mix zou zijn van Trump en ‘misschien de Bernie Sanders principes.’

Op 4 Juli 2020 kondigde Kanye officieel zijn voornemen aan om voor het presidentschap in 2020 te strijden. Het wettige papierwerk voor de Federale Verkiezingscommissie (Federal Election Committee, FEC) werd een paar dagen later gereed gemaakt voor West. In een Forbes interview zei de rapper dat hij Trump niet langer steunde omdat hij er volgens Kanye een ‘rotzooi’ van had gemaakt met de Covid-19 crisis en zich had ‘verscholen in een bunker’ tijdens de pandemie. De aankondiging kwam als een verrassing voor veel mensen en werd al snel belachelijk gemaakt op sociale media. 

Late registratie

We must now realize the promise of America by trusting God, unifying our vision and building our future. I am running for president of the United States 🇺🇸! #2020VISION

— ye (@kanyewest) July 5, 2020

Kanye deed pas laat mee aan de race en verklaarde dat hij niet ‘rent’ voor het presidentschap, maar in plaats daarvan ‘wandelt’ naar God door president te worden, en dat hij niet op het stembiljet komt te staan in belangrijke staten als Florida, Texas, en Michigan, maar wel op het stembiljet in andere staten zoals Colorado, Minnesota en Iowa. Het Amerikaanse lappendoek-achtige kiesmannen systeem betekent dat elke staat zijn eigen regels, voorwaarden en deadlines heeft voor kandidaten om hun naam op het stembiljet te krijgen. Dit wordt dan ook vaak beschouwd als het meest uitdagende obstakel voor velen om mee te doen aan de race voor het presidentschap. Toch telt de database van de FEC boven de 1200 officiële kandidaten, inclusief Big Chungus, een zelfverklaarde ‘Prinses van Hawai’, en Your Mom. De FEC heeft hier een uitgebreide database van de kandidaten beschikbaar. 

In de meeste staten moeten onafhankelijke kandidaten een bepaald aantal handtekeningen verzamelen, variërend van een paar honderd tot bijna 200.000, om in aanmerking te komen voor het stembiljet – wat betekent dat de meeste stemmers niet eens de naam van de artiest op het formulier zullen zien staan. Sommige staten staan echter toe dat kandidaten simpelweg een vergoeding betalen om alsnog op het stembiljet te verschijnen, waar Kanye ook dankbaar gebruik van maakte in Oklahoma voor $35.000. Daarnaast zou Kanye’s erop staan als vice-presidentskandidaat in de Rocky De La Fuente’s campagne, een beslissing die door geen van beiden was gemaakt, maar door de American Independent Party die de campagne verzorgt, in de hoop dat Kanye’s naam de Millenials en Gen Z stemmers zou aanspreken.

Zodanig heeft West mensen opgeroepen om voor hem te stemmen als ‘write-in’ kandidaat, sommige staten geven namelijk de mogelijkheid om elke mogelijke naam in de zogenoemde ‘designated box’ in te vullen – fictieve karakters inbegrepen. Regels over de registratie van deze kandidaat verschilt van staat tot staat, maar dit wordt vaak gezien als een vorm van proteststemmen, waarmee stemmers kunnen laten zien dat ze ontevreden zijn met de mogelijkheden op het stembiljet.    

Yikes 

Zelfs de supporters en mensen die dichtbij de rapper staan, zoals zijn vrouw Kim Kardashian, hebben moeite om de redenen en doelen van Kanye’s verwarrende campagne uit te leggen. Hij beweert dat zijn politieke partij de ‘Birthday Party’ heet, ‘omdat het iedereen zijn verjaardag is wanneer we winnen.’ Zijn ‘running mate’ is Michelle Tidball, een predikante uit Wyoming die zichzelf beschrijft als een Bijbelse levenscoach die niet het nieuws kijkt. De kunst van zijn campagne bestond onder andere uit foto’s van de Vogue redacteur, de welbekende populist Anna Wintour,  en actrice Kirsten Dunst, die nog steeds niet begrijpt waarom ze onderdeel was van zijn promotie materiaal. 

Kanye’s hele platform is gebaseerd op tien verzen uit de bijbel, waar West elk hiervan omzette in een beleidspunt alsof het de nieuwe Tien Geboden voor het toekomstige Amerika waren. Deze bizarre beloftes gaan van het terugbrengen van gebed op school om ‘geloof te herstellen en grondwettelijke inzet voor godsdienstvrijheid weer nieuw leven in te blazen’, tot kale beleidspunten zoals politiehervorming en milieubescherming. 

Ook claimt hij pro-life te zijn, zo heeft hij zich uitgesproken tegen abortus, maar zegt het niet te willen beperken. Hij heeft Amerikanen wel gevraagd zich te onthouden van seks buiten het huwelijk. Zijn enige houding ten opzichte van buitenlandse politiek zijn Kanye’s uitlatingen van support richting Armenië gedurende het Nagarno-Karabakh conflict in September. Buiten dit, heeft hij bijna niks gezegd over wat hij echt zou doen, en hoe hij zijn vage doelen zou verwezenlijken als hij president zou worden. 

Verschillende politieke experts hebben gespeculeerd over de theorie dat de verkiesbaarheid van West een publiciteitsstunt zou zijn om zijn aankomende muziek te promoten, maar het feit dat de artiest voor onbepaalde tijd het uitbrengen van nieuwe muziek uitstelt – vermoedelijk om zich te focussen op zijn campagne – maakt hem door zijn recente bezigheden steeds minder populair onder fans.

Alles gaat de mist in

Een onontkoombaar element van Kanye’s  campagne is zijn bipolaire stoornis, waar hij in het verleden openlijk over gesproken heeft. In zijn enige verschijning gedurende de campagne tot nu toe trok Kanye een kogelvrij vest aan in South Carolina en ging tekeer tegen de abolitionist Harriet Tubman om vervolgens in huilen uit te barsten toen hij praatte over abortus en over hoe zijn ouders bijna hem hadden geaborteerd. “Er had geen Kanye West geweest omdat mijn vader het te druk zou hebben gehad.”

Zijn vrouw noemde hem op Instagram een “briljant maar ingewikkeld persoon” die moet dealen met “druk en isolatie dat wordt versterkt door zijn bipolaire stoornis” nadat West had getierd over zijn huwelijk op sociale media. Kanye’s mentale conditie wordt steeds zorgelijker, en zijn blijvende politieke vertrouwen zou de artiest wel eens verder dit pad op kunnen jagen. 

Donkere fantasie

Omdat verscheidene bondgenoten en supporters van president Trump de campagne van West ondersteunen zien veel Democraten zijn kandidaatschap als een vuile truc van de Republikeinen om de stemmen van jonge en zwarte Amerikanen te ontfutselen die anders naar Joe Biden zouden gaan, een bewering die Kanye blijft verwerpen.  Echter kan Kanye’s campagne nog een punt van onzekerheid blijken te zijn in een jaar waarin de president eraan werkt om het vertrouwen in de verkiezingen te ondermijnen. 

Republikeinse activisten in minstens een half een dozijn aan staten zijn nauw betrokken geweest bij pogingen om Kanye Wests naam op het stembiljet te krijgen, wat alleen maar tot meer achterdocht onder de Democraten leidde. Dit werd voor het eerst duidelijk in September toen Lane Ruhland, een advocate die eerder nog voor Trump’s campagne werkte, de verkiezingsambtenaren handtekeningen voor stemming bezorgde namens West’s campagne. 

Desondanks kunnen West’s conservatieve posities onaantrekkelijk blijken voor de meeste jonge stemmers, dus men zou kunnen stellen dat de impact op de verkiezingen is overschat en waarschijnlijk maar minuscuul is. Maar zijn naam staat wel op het biljet in elf staten, waarvan drie – Iowa, Minnesota, en Colorado – ‘swing states’ zijn waar de marge voor de overwinning tussen de twee grote kandidaten zo klein kan zijn als een paar duizend stemmen. Het is nog onduidelijk welke rol West kan spelen in deze ‘battleground states’, maar als de rapper erin slaagt om meer vaart erin te krijgen en een paar duizend stemmen kan sprokkelen, zou het zomaar kunnen dat hij in sommige staten een ongewoon beslissende rol gaat spelen. Dit zal lang niet in de buurt komen bij de invloed van Jo Jorgensen, de kandidaat van de Libertarian Party, of van Howie Hawkins, de kandidaat van de Green Party, zolang deze twee partijen de sterkste politiek krachten zijn naast de twee voornaamste partijen, maar we moeten afwachten wat er gaat gebeuren in November. 

Toekomstige trends

Dat is genoeg over Kanye voor nu. Terugkomend op de impact van derde-partij kandidaten, Amerika is getuige van een linkse verschuiving onder de bevolking, nu er verwacht wordt dat meer Amerikanen Democratisch zullen stemmen omdat miljoenen van de Gen Zs voor het eerst hun stemrecht mogen gaan gebruiken. Afro-Amerikanen en Latino’s, twee traditioneel stem rechteloze groepen, worden dit jaar verwacht meer dan ooit te stemmen omdat het nu makkelijker is om via de post te stemmen, dus het is zeer waarschijnlijk dat Joe Biden de ‘popular votes’ zal bemachtigen. 

Zodanig zijn Republikeinen in toenemende mate voorstander geworden van kandidaten van derden, in de hoop dat kandidaten zoals Kanye de support van democraten kon verstoren om het vermoeden dat meer Amerikanen links zouden stemmen af te zwakken. Deze strategie is makkelijker dan het hervormen van het gehele politieke platform, dat steeds conservatiever en controversiëler is geworden onder Trump’s presidentschap. In Montana hebben honderden mensen die petities hebben getekend om kandidaten van de Green Party op het stembiljet te krijgen inmiddels gevraagd om deze namen er weer van te verwijderen toen ze erachter kwamen dat de Republikeinen stiekem $100.000 hadden geïnvesteerd in een handtekening-verzamelingsactie voor de groene partij. Wie weet waar ze hetzelfde soort acties ondernemen. 

Sommigen voeren aan dat de twee reguliere partijen zo ideologisch gepolariseerd zijn geworden dat er nu ruimte is ontstaan voor een centristische groepen in Amerika om een potentieel succesvolle campagne te voeren, zo niet in de nabije toekomst. Deze ruimte zou ongetwijfeld alleen maar groter worden als de partijen nog verder bij het centrum vandaan bewegen; wat nu sneller dan ooit gebeurt. Hierdoor ontstaat er een mogelijkheid voor kandidaten zoals Kanye West om het toneel te betreden en het zou kunnen betekenen dat de toekomstige presidentiële verkiezingen er anders uit komen te zien dan de tweepartijverkiezingen waaraan we zo gewend zijn geraakt.